بزرگ بودن

"بزرگ بودن"

هادی سیفی فرزاد

برای "بزرگ بودن" باید بزرگی کرد؛ "بزرگی" و انتخاب واژه ای جدایِ از آن، همچون خوب بودن، با اخلاق بودن، انسان بودن، انسان دوست بودن، موفق بودن، تاثیر گذار بودن، جذاب بودن، جلب نظر دیگران و ... را خود به شخصه نپسندیدم. انگار "بزرگ" واژه ای است که تمام این ها را درون خود دارد.

چه کسی "بزرگ" است؟ کسی که بزرگی کند؛ و این کاملا بدیهی است. "بزرگی کردن" به چشم می آید و نیازی به تعریف از زبان فاعل را ندارد؛ "بزرگی کردن" خوبت می کند اگر در چشم رقیبان کوچک شرح داده شوی، موفق جلوه ات می دهد، محبوبت می کند، تو را در جایگاهی قرار می دهد که توانسته ای بر مقیاسی جز خودت تاثیر گذار باشی و نظر جمعی را در راستای نظر معقولانه ات جذب کرده ای.

کسی "بزرگ" به دنیا نمی آید؛ می آید؟ برای "بزرگی کردنِ" هر فردی نمی توان کتمان کرد که کسانی زحمت کشیده اند و این تنها کافی نیست، هیچ وقت برای به ثمر رسیدن فعلی پیچیده یک عامل کافی نمی باشد. همه چیز بستگی به خود بشر دارد. رابطه سببی و نسبی ربطی به بزرگ بودن ندارد و آن را تاریخ ثابت کرده و حال به نمایش می گذارد؛ و چه اشتباه بزرگی است که شرایط مساعدِ به ارث رسیده، برای حرکت را مغرورانه به خود نسبت داد؛ سر به بالا گرفت و گفت من "بزرگم".

این درون جامعه است که با گذشت رودِ زمان در کانال تاریخ، "بزرگ ها" غربال می شوند؛ هر چند که زمان حال هم بیانگر زوایایی از حقایق است.

امام محمدباقر(ع) درباره امتحان و غربال شدن مردم در دوران فترت می فرمایند:

وَ اللَّهِ لَتُمَیزُنَّ وَ اللَّهِ لَتُمَحَّصُنَّ وَ اللَّهِ لَتُغَرْبَلُنَّ کمَا یغَرْبَلُ الزُّؤَانُ مِنَ الْقَمْح؛

« به خدا سوگند! آزموده می شوید؛ امتحان می شوید؛ غربال می شوید؛ آن سان که گندم غربال می شود و از شلتک جدا می گردد. »

تافته ی جدا بافته دیدن خود از دیگران، گسست او از بزرگی را نشانه رفته است؛ و همینطور خود را خاص دانستن.

اکنون می توان معنای "خود بزرگ بینی" را بهتر دانست. بیماری کشنده ای که فقط با پیشگیری درمان می شود، آن هم پیشگیری از جهالت فردی و جمعی. آفتی که به جان می افتد و به قهقرا می کشاندمان. من بدون اینکه کاری برای جمعی کرده باشم و آن کار را جمعی درک کرده باشند، خود را بزرگ و خاص بدانم. اما غافل از آنکه هزار دیده زیر نظرمان دارند، و چه زیبا می فهمند که من کاری نکرده ام و خاص نبوده ام؛ فقط خیالات ، بلندم کرده است که کسی هستم؛ "بزرگ باید بزرگی کند."

گر کند غربال صد ره دور گردون خاک را
نیست ممکن همچو من بیحاصلی پیدا شود